เบาหวานขึ้นตา คืออะไร ?
เบาหวานขึ้นตา คือภาวะแทรกซ้อนของคนที่เป็นเบาหวาน มักจะเกิดความเสียหายต่อหลอดเลือดของเนื้อเยื่อด้านหลังตา ยิ่งเป็นเบาหวานนานเท่าไหร่ ก็ยิ่งมีโอกาสเป็นเบาหวานขึ้นตาได้ง่ายเท่านั้น และยิ่งไม่มีการควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด ยิ่งทำให้เบาหวานขึ้นตาเป็นได้ง่ายขึ้น และลุกลามร้ายแรงถึงขึ้นเสียการมองเห็น
เบาหวานขึ้นตา มีกี่ระยะ
ก่อนจะไปดูว่าเบาหวานขึ้นตา มีกี่ระยะ ชีวาขอแจ้งก่อนว่า ในแต่ละโรงพยาบาลจะแบ่งระยะแตกต่างกันไป บางที่แบ่งได้ 2 ระยะ บางที่แบ่งได้ 3 ระยะ หรือบางที่อาจจะแบ่งได้ถึง 4 ระยะ ขึ้นอยู่กับว่าแต่ละโรงพยาบาลไหนจะนับระยะแบบไหน ซึ่งทั้งในและต่างประเทศนับต่างกัน มากสุดไม่เกิน 4 ระยะ แต่ไม่ได้ต่างกันมากนัก ทางชีวาเลยจะอิง ระยะของเบาหวานขึ้นตาจากเว็บไซต์ บริการสุขภาพแห่งชาติแแห่ง สหราชอาณาจักร หรือ NHS UK (National Health Service) เป็นหลักในบทความนี้
เพราะเป็นเว็บไซต์บริการสุขภาพแห่งชาติ จึงค่อนข้างมีความน่าเชื้อถือที่สุด
โดยเบาหวานขึ้นตา มีกี่ระยะนั้นทาง NHS UK ได้แบ่งออกเป็น 3 ระยะ ได้แก่
ระยะที่ 1 จอประสาทตาด้านหลัง (Background retinopathy)
ระยะที่ 1 นี้ คือเริ่มมีการนูนเล็กๆ ปรากฏขึ้นที่หลอดเลือดด้านหลังดวงตา ทำให้เลือดมีการรั่วไหลเล็กน้อย เป็นระยะที่ถือว่าเป็นระยะปกติของคนเป็นเบาหวาน
- ในระยะนี้จะไม่ค่อยมีอาการหรือผลกระทบอะไรมาก แต่มีความเสี่ยงสูงที่จะมีปัญหาในการมองเห็น ในอนาคตถ้าไม่ดูแลตัวเอง
- ระยะที่ 1 นี้ ไม่จำเป็นต้องรักษา แต่จำเป็นต้องดูแลตัวเอง เพื่อไม่ให้อาการแย่ลง
- โอกาสที่การมองเห็นจะยิ่งแย่ลง ถ้าเกิดปัญหากับตาทั้งสองข้าง
ระยะที่ 2 จอประสาทตา ก่อนแพร่กระจาย (Pre-proliferative retinopathy)
ในระยะที่ 2 นี้ จะเริ่มมีการเปลี่ยนแปลงที่รุนแรงขึ้น เนื่องจากเบาหวานเริ่มแพร่กระจายในจอประสาทตาแล้ว รวมถึง เลือดที่ออกในจอประสาทตาเยอะขึ้นด้วย
- มีความเสี่ยงสูงมากที่การมองเห็นจะมีปัญหาร้ายแรง ทำให้มองไม่ค่อยเห็น
- ในระยที่ 2 นี้ปกติแพทย์จะนัดตรวจบ่อยขึ้นทุกๆ 3 6 9 หรือ 12 เดือน เพื่อตรวจดวงตา
ระยะที่ 3: จอประสาทตาแพร่กระจาย (Proliferative retinopathy)
ในระยะที่ 3 นี้ ดวงตาเริ่มมีหลอดเลือดใหม่ และ เนื้อเยื่อแผลเป็น ได้เริ่มก่อตัวที่จอประสาทตา ทำให้จอประสาทตามีเลือดออก และนำไปสู่การปลดจอประสาทตาจากด้านหลังของดวงตา
- ในระยะที่ 3 นี้ มีความเสี่ยงสูงมาก ที่จะสูญเสียการมองเห็นไปเลย
ไม่สามารถรักษาได้ - การรักษาจะเป็นการทำให้การมองเห็นดีมากที่สุดเท่าที่จะทำได้เท่านั้น และการมองเห็นที่สูญเสียไปจะไม่สามารถดีขึ้นได้อีก
เบาหวานขึ้นตา หายไหม
เบาหวานขึ้นตา ไม่สามารถรักษาให้หายได้ เนื่องจาก เบาหวานเป็นภาวะที่เป็นแล้วจะเป็นตลอดชีวิต ไม่สามารถรักษาได้ การรักษาจึงทำให้เพียงชะลอหรือหยุดไม่ให้เบาหวานลุกลามจอประสาทตาไปมากกว่านี้ ถ้าเป็นเบาหวานอยู่ ควรเข้ารับการตรวจเป็นประจำ เพื่อไม่ให้ลุกลามจนสูญเสียการมองเห็นไป
เบาหวานขึ้นตา มีอาการอย่างไร
จากหัวข้อก่อนหน้าที่บอกว่าเบาหวานขึ้นตา มีกี่ระยะนั้น จะสังเกตได้ว่า ระยะแรกๆ แทบจะไม่มีอาการที่บ่งบอกได้เลยว่าเราเป็นเบาหวานขึ้นตา แต่เบาหวานขึ้นตา สามารถตรวจเจอได้ด้วยการคัดกรองดวงตาของผู้ป่วยเบาหวาน หรือถ้าคุณเริ่มมีอาการเหล่านี้และเป็นเบาหวาน ควรรีบเข้ารับการตรวจเพื่อผลที่แน่ชัดจะดีที่สุด
- ตามัว
- ปวดตา
- ตาแดง
- แยกสียากขึ้น
- มองเห็นภาพซ้อน
- มองไม่เห็นเฉียบพลัน
- มองเห็นภาพบิดเบี้ยว
- การมองเห็นเริ่มแย่ลง
- มองในที่มืดได้ยากขึ้น
- มีภาพลอยที่ขอบการมองเห็น
อย่างไรก็ตาม บางรายอาจจะไม่มีอาการเลย และอาการที่กล่าวมาอาจไม่ได้บ่งบอกว่าเป็นเบาหวานขึ้นตาซะทีเดียว แต่อาการเหล่านี้ถือได้ว่าเป็นอาการที่เสี่ยงที่จะเป็นเบาหวานขึ้นตา ควรรีบเข้าพบแพทย์เพื่อเข้ารับการตรวจจะดีที่สุด
เบาหวานขึ้นตา ใครเสี่ยงบ้าง
ทุกคนที่เป็นเบาหวานชนิดที่ 1 และ ชนิดที่ 2 มีความเสี่ยงที่จะเป็นเบาหวานขึ้นตา รวมไปถึงคุณแม่ที่เป็นเบาหวานขณะตั้งครรภ์และเด็กในครรภ์ แต่เบาหวานขณะตั้งครรภ์จะเป็นเบาหวานขึ้นตาได้ยากกว่าเบาหวานทั่วไป แต่ก็สามารถเป็นได้ ถ้าอาการหนัก
- เป็นเบาหวานมานาน
- ระดับน้ำตาลในเลือดสูงอย่างต่อเนื่อง
- ความดันโลหิตสูง
- คอเลสเตอรอลสูง
- กำลังตั้งครรภ์
- มีเชื้อสายเอเชีย หรือ แอฟโฟร-แคริบเบียน
เบาหวานขึ้นตา กินอะไรได้บ้าง
- วิตามินซี เช่น ส้ม สตรอเบอร์รี่ พริก บรอกโคลี คะน้า กะหล่ำดอก
- วิตามินอี เช่น อะโวคาโด พริกหวานแดง มะม่วง ผักกาดเขียว
- สังกะสี หรือ ซิงค์ เช่น อะโวคาโด ฝรั่ง แบล็กเบอร์รี่ หน่อไม้ฝรั่ง บรอกโคลี เห็ดหอม
- กรดโอเมก้า 3 เช่น ปลาแซลมอน ถั่วเหลือง โยเกิร์ต วอลนัท
เบาหวานขึ้นตา ป้องกันยังไง
เบาหวานขึ้นตาถ้าเป็นเบาหวานอยู่แล้ว โอกาสเป็นก็ไม่ยาก แต่สามารถป้องกัน หรือ ลดความเสี่ยงที่เบาหวานขึ้นตาจะแรงขึ้นได้ โดยการทำตามแต่ละข้อต่อไปนี้
- ควบคุมความดันโลหิต
- ควบคุมระดับคอเลสเตอรอล
- ทานยาเบาหวาน ตามกำหนด
- พบแพทย์เป็นประจำ
- พบแพทย์ทันทีที่การมองเห็นเริ่มมีการเปลี่ยนแปลงไปในทางที่ไม่ดี
- รักษาน้ำหนัก
- รับประทานอาหารที่ดีต่อสุขภาพ หรือทาน คีโต(ควรได้รับน้ำแนะนำจากแพทย์เพิ่มเติมก่อนทานคีโต)
- ออกกำลังกาย
- เลิกบุหรี่
สรุป
สรุปเบาหวานขึ้นตา มีกี่ระยะ เบาหวานขึ้นตา สามารถแบ่งได้ 3 ระยะ ได้แก่
- ระยะที่ 1 จอประสาทตาด้านหลัง (Background retinopathy)
- ระยะที่ 2 จอประสาทตา ก่อนแพร่กระจาย (Pre-proliferative retinopathy)
- ระยะที่ 3: จอประสาทตาแพร่กระจาย (Proliferative retinopathy)
ซึ่งถ้าเป็นแล้ว ไม่สามารถที่จะรักษาให้หายดีได้ ทำได้เพียงรักษาให้อาการมองเห็นดีขึ้นได้เท่าที่จะทำได้เพียงเท่านั้น ถ้ายังเป็นเบาหวาน และไม่ได้มีการดูแลตัวเองอยู่ จะยิ่งทำให้เบาหวานขึ้นตามีอาการหนักขึ้นไปอีก จากการมองเห็นที่ไม่ชัด ลุกลามไปเป็น มีจุดดำเวลามอง และร้ายแรงสุดคือ สูญเสียการมองเห็นไปเลย ด้วยความปรารถนาดีจากสมุนไพรลดเบาหวาน ชีวาเพราะ “ชีวา” เข้าใจคนเป็นเบาหวานดี จึงอยู่คู่คนไทยมานานกว่า 7 ปี
แหล่งข้อมูลอ้างอิง
- ระยะของเบาหวานขึ้นตา | บริการสุขภาพแห่งชาติสหราชอาณาจักร
- เบาหวานขึ้นตา | บริการสุขภาพแห่งชาติสหราชอาณาจักร
- เบาหวานขึ้นตา | Mayoclinic
- เบาหวานขึ้นตา | กระทรวงสาธารณสุขและบริการมนุษย์ของสหรัฐอเมริกา
- เบาหวานขึ้นตาและเบาหวานขณะตั้งครรภ์ | Venturaeyeinstitute
- เบาหวานขึ้นตาและเบาหวานขณะตั้งครรภ์ | หอสมุดแห่งชาติแพทยศาสตร์ ร็อควิลล์ ไพค์ เบเธสดา อเมริกา
- เบาหวานขึ้นตา | diabetes.co.uk ชุมชนโรคเบาหวานที่ใหญ่ที่สุดในยุโรป